پنل‌های خورشیدی در مناطق خشک و بیابانی با چالش کاهش بازده به دلیل تجمع گردوغبار مواجه هستند. مطالعات نشان می‌دهند که یک لایه نازک غبار می‌تواند تا ۳۰ درصد از تولید انرژی بکاهد. این مقاله راهکارهای عملی برای کاهش این مشکل را بررسی می‌کند.
تأثیر غبار بر عملکرد پنل‌ها
– گردوغبار با مسدود کردن نور خورشید، منجر به کاهش برق تولیدی پنل‌ها می‌گردد. علاوه بر کاهش برق تولیدی، مشکلات دیگری چون ایجاد نقطه داغ (Hot Spot) دور از ذهن نیست. این چالش در منااطقی چون هند، جنوب غرب آمریکا، بخش‌هایی از ایران و … شدیدتر بوده و به هنگام انتخاب محل نصب باید به آن دقت داشت. تحقیقات نشان می‌دهد پس از ۳۰ روز بدون تمیز کردن،برخی پنل‌ها تا 50% افت عملکرد دارند.
راهکارهای عملی برای کاهش اثر غبار
1- تمیز کردن منظم پنل‌ها
تمیز کردن منظم پنل‌ها یکی از راهکارهایی است که می‌تواند منجر به بهبود عملکرد پنل‌ها گردد. تمیز کردن پنل‌ها معمولا به دو روش دستی و مکانیزه صورت می‌پذیرد.
روش دستی: این روش معمولا برای نیروگاه‌های کوچک قابل استفاده بوده و پرسنل مربوطه باید آموزش‌های حداقلی را کسب کرده باشند. در این روش به هیچ وجه از برس‌ها و تیغه‌های فلزی و مایعات شیمایی نظیر مایع ظرفشویی استفاده ننمایید.
شست‌وشوی مکانیزه: در نیروگاه‌های بزرگ، از ماشین‌آلات مکانیزه و روبات‌ها به منظور تمیزکاری پنل‌ها استفاده مي‌شود. تميزكاري نيز به دو روش خشك و تر صورت مي‌گيرد كه هدف اصلي تميزكاري خشك، زدودن گردوغبار از روي پنل‌ها است. از سازندگان روبات‌هاي تميزكننده مي‌توان به Ecoppia و SolarCleano اشاره نمود.
2- پوشش‌های نانویی ضدغبار
برخی شرکت‌ها مانند Nanotech Energyپوشش‌هایی تحت عنوان Hydrophobic ساخته‌اند كه باعث می‌شوند ذرات غبار کمتر روی پنل چسبيده و باران بتواند آن‌ها را به راحتی بشويد.
3- طراحی بهینه زاویه پنل‌ها
پنل‌هایی با شیب ۳۵ تا ۴۵ درجه، غبار کمتری جمع می‌کنند وليكن عوامل ديگري نيز در تعيين زاويه نصب پنل‌ها تاثيرگذار بوده و شايد نتوان به اين اعداد رسيد.